Text as in edition:
De officiis III,9,59:20f

Note:
excerpt used as marginal gloss to Nicolaus de Gorran Cenomanensis, "Fundamentum aureum omnium sermonum". Identification by Astrid Marner (May 2013).

Old Norse text:
Elisabeth spaði fatt, enn Zakarias mart, enn þo var hvartveggia fullt af helgum anda, oc varðveittu þau i þessu þat guðligt boðorð, at kona skal framarr astunda at nema helldr enn kenna guðlig stormerki.

Latin text:
simul illud aduerte quam paucis Elisabet, quam multis Zaccharias prophetet. et uterque sancto inpletus spiritu loquebatur, sed disciplina seruatur, ut mulier discere magis quae diuina sunt studeat quam docere.

Old Norse text:
Eigi hofum ver, segir Beda, mikla frasogn af uppruna hins sæla Johannis, enn þessi fa orð er guðspiallamenninir segia

Latin text:
et ideo in euangelio nihil super eo legimus nisi ortum eius et oraculum, exsultationem in utero, uocem in deserto.

Old Norse text:
Her um segir Ambrosius super Lucam: Maria for til fiallbygða eigi sem mistryggvandi engiliga forspa, eigi sem ovis af sendiboðunum, eigi efandi um dæmit, helldr sva sem gloð af fysinni, siðlat i þionustunni, fliot af felagleikinum; eða hvar var hennar vegr, þar sem hon var full af guði, nema at fara til hinna hæri hluta oc þo með skunda, þviat heilagr andi kann eigi sema (við)talman. Nemi þer her af heilagri konu, hvilika gaumgæfð þer skulut þeim konum veita, er með bornum ganga Maria, su er aðr hirði sig i hinum instum leynum husanna, let sig eigi talma fra þessi ferð kinnroðann meydomsins, oc eigi fra þionustunni snarpleik fiallanna, oc eigi fra kostgæfinni langleik ferðarinnar, oc mærin með skunda steig til fiallbygðanna minnig embættisins enn ominnig meingerðarinnar, ostyrk i tegund en styrk at goðviliafor, at fyrirlatnum sinum heimkynnum. Nemi þer, meyiar, at renna eigi opt um annarra manna herbergi, eða eiga langar dvalir a strætum, eða blandaz miog við alðyðu með margfolldu tali. Maria var seinlat inni en skiotlat uti.

Latin text:
vbi audiuit hoc Maria, non quasi incredula de oraculo nec quasi incerta de nuntio nec quasi dubitans de exemplo, sed quasi laeta pro uoto, religiosa pro officio, festina pro gaudio in montana perrexit. quo enim iam deo plena nisi ad superiora cum festinatione contenderet? nescit tarda molimina sancti spiritus gratia. discite et uos, sanctae mulieres, sedulitatem quam praegnantibus debeatis exhibere cognatis. Mariam, quae ante sola in intimis penetralibus uersabatur, non a publico uirginitatis pudor, non ab studio asperitas montium, non ab officio prolixitas itineris retardauit. in montana uirgo cum festinatione, uirgo officii memor, iniuriae inmemor, adfectu uigente, non sexu relicta perrexit domo. discite, uirgines, non circumcursare per alienas aedes, non demorari in plateis, non aliquos in publico miscere sermones. Maria in domo sera, festina in publico

Old Norse text:
Hon var með frændkonu sinni .iii. manaði, oc þvi at hon kom til þionustu, eigi fyrir þvi at hana lysti at vera i annarra herbergium, helldr fyrir þa skyld, at hon villdi eigi optliga opinberliga litin vera. Nemit nu, meyiar, kinnroða at Mariu, nemit oc litilætið. Frændkona kom til frændkonu, en yngri til hinnar ellri, eigi at eins kom hon, helldr heilsaði hon fyrri. Se hver sem ein mær þvi litillatari, sem hon er helgari, oc kunni at vegsama ser ellri menn. Se með henni meistaradomr litillætis, þar sem algerleikr er skirlifis, se oc sỏk milldinnar oc regla læringarinnar; hugsi hon þat, at hin hæri kom til hinnar lægri, Maria til Elisabeth, Kristr til Johannem. Þegar birtiz hvat arnaðiz i tilkvamu Kristz oc Marie.

Latin text:
mansit aput cognatam suam tribus mensibus; etenim quae propter officium uenerat inhaerebat officio. mansit tribus mensibus, non quo domus eam delectaret aliena, sed quia frequentius uideri in publico displicebat. didicistis, uirgines, pudorem Mariae: discite humilitatem. venit propinqua ad proximam, iunior ad seniorem nec solum uenit, sed etiam prior salutauit; decet enim ut quanto castior uirgo tanto humilior sit. nouerit deferre senioribus, sit magistra humilitatis, in qua est professio castitatis. est et causa pietatis, est etiam norma doctrinae. contuendum est enim quia superior uenit ad inferiorem, ut inferior adiuuetur, Maria ad Elisabet, christus ad Iohannem, denique etiam postea, ut sanctificaret baptismum Iohannis, dominus uenit ad baptismum. cito quoque aduentus Mariae et praesentiae dominicae beneficia declarantur; simul enim ut audiuit salutationem Mariae Elisabet, exsultauit infans in utero eius, et repleta est spiritu sancto.

Old Norse text:
Seam her grein serhverra hluta. Elisabeth heyrði rỏddina, en Johannes kendi fyrri miskunnina, hon heyrði eptir skipan natturunnar, enn hann fagnaði eptir skipan stormerkisins, hon kendi tilkvamu Marie, enn hann tilkvamu drottins, kona konu oc sun sunar. Þær vinna stormerkit fyrir innan byrgit i moðurligum iðrum, en þær tala miskunnina fyrir utan oc spa taknsamliga með tvifỏlldum spaleikxanda sinum oc sinna suna. Gladdiz barnit, gladdiz moðirin, eigi var moðirin fyrrum full af helgum anda en suninn, helldr þa er suninn fekk hans gipt, fekk oc moðirin. Þa er Johannes fagnaði, fagnaði Elisabeth. En eigi segium ver Mariam þa hit fyrsta fyllda heilags anda, þess er aðr var með henni, helldr segium ver anda hennar fagnat hafa þvi, at oumbræðiligr guð vann oumræðiligan sinn matt með sinni mæðr, varð hon fylld hins helga anda fyrir getnað sins sunar, oc Elisabeth eptir getinn sinn sun.

Latin text:
vide distinctionem singulorum que uerborum proprietates. vocem prior Elisabet audiuit, sed Iohannes prior gratiam sensit: illa naturae ordine audiuit, iste exsultauit ratione mysterii, illa Mariae, iste domini sensit aduentum, femina mulieris et pignus pignoris, istae gratiam loquuntur, illi intus operantur pietatis que mysterium maternis adoriuntur profectibus duplici que miraculo prophetant matres spiritu paruulorum. exsultauit infans, repleta mater est. non prius mater repleta quam filius, sed cum filius esset repletus spiritu sancto, repleuit et matrem. exsultauit Iohannes, exsultauit et Mariae spiritus. exsultante Iohanne repletur Elisabet, Mariam tamen non repleri spiritu, sed spiritum eius exsultare cognouimus inconprehensibilis enim inconprehensibiliter operabatur in matre et illa post conceptum repletur, ista ante conceptum.

Old Norse text:
Ok (su) er fyrrum skammaðist þunga moðurnafnsins, meðan hon vissi eigi stormerkit siðlætisins, blezaði nu eldinu Marie ok moður eldisins; oc su er aðr leyndi þvi, er hon hafði mann getið, hrosaði nu, at hon hafði spamann getið, oc þau stormerki, sem hon hafði aðr leyniliga með ser, predicaði hon nu fyrir ỏllum opinberliga aheyrondum sva mælandi: Sæl ertu þinnar tru, þviat i þer munu fullgeraz þeir hlutir, sem til þin voru af guði sagðir.

Latin text:
illa quae occultabat se, quia conceperat filium, iactare se coepit, quia generabat prophetam, et quae erubescebat ante benedicit et quae dubitabat ante firmatur. ecce enim inquit, ut uox salutationis tuae facta est in auribus meis, exsultauit in gaudio infans in utero meo.

Old Norse text:
Var þat oc viðrkvæmiligt, at Maria oc Elisabeth tæki spaleiksanda fyrir fæðing sinna suna, at sva sem syndin hofz af konunni, sva birtiz upphaf hialparinnar af konunni.

Latin text:
nam sicut peccatum a mulieribus coepit, ita etiam bona a mulieribus inchoantur

Old Norse text:
En su var sok til þeirar tortrygðar, at þvi sem virðuligr prestr Beda segir, at þeir hugðu Crist mundu fæðaz fra konu enn eigi fra meyiu at moti Ysaia, er þeim sagði, at mær mundi son fæða oc geta, oc nafn hans mundi kallaz Emmanuel, þat er guð með oss.

Latin text:
quo autem proficit ista cogitatio Iudaeorum nisi ut secundum scripturas uenisse christum probetur? erat enim qui exspectabatur et ipse utique qui exspectabatur, non is qui non exspectabatur aduenit. quid autem ineptius quam quod is qui in alio aestimatur in se ipso esse non creditur? quem per mulierem uenturum putabant per uirginem uenisse non credunt.